Testament bij het trouwen

Ben je getrouwd of geregistreerd als partner en heb je geen testament gemaakt, dan regelt de wet dat je van elkaar erft. Als er gezamenlijke kinderen zijn dan bepaalt de wet bovendien dat de langstlevende echtgenoot eigenaar wordt van alle goederen die tot de nalatenschap behoren en al deze goederen mag opmaken. De kinderen moeten wachten tot de laatste ouder overlijdt of failliet wordt verklaard voordat zij hun erfdeel kunnen opeisen. Ondanks deze wettelijke basis zijn er verschillende redenen om een testament te maken, zoals bijvoorbeeld besparing en/of uitstel van erfbelasting.

Wettelijke verdeling

De hiervoor vermelde wettelijke verdeling werkt van rechtswege. De hele erfenis gaat naar de echtgenoot of geregistreerd partner van de overledene. De kinderen hebben wel recht op een deel van de erfenis, hun wettelijk erfdeel, maar zij krijgen dit nog niet uitgekeerd. Hun erfdeel wordt omgerekend in geld en voor dit bedrag heeft de echtgenoot een schuld aan de kinderen. De echtgenoot moet alle schulden en kosten van de afwikkeling van de nalatenschap voor zijn/haar rekening nemen.

Redenen om de wettelijke verdeling aan te passen of aan te vullen

• Besparing of uitstel van erfbelasting door bijvoorbeeld de rente op de vorderingen van de kinderen aan te passen, een afvullegaat voor de langstlevende echtgenoot op te nemen om de eventueel over de vorderingen van de kinderen verschuldigde erfbelasting te verlagen of naar nul terug te brengen, of door legaten voor de kleinkinderen ter hoogte van het voor hen van erfbelasting vrijgestelde bedrag op te nemen. Besparing van erfbelasting is met name van belang als er onvoldoende banksaldo is om de eventuele schulden van de nalatenschap en de erfbelasting te kunnen betalen, omdat het vermogen vast zit in bijvoorbeeld de waarde van jullie woning.
• Als je niet wilt dat de kinderen en de echtgenoot ieder een gelijk deel erven, kan je in een testament andere erfdelen toekennen.
• Het is mogelijk om een stiefkind in de wettelijke verdeling te betrekking en als mede-erfgenaam te benoemen om te bereiken dat de eigen kinderen en de aangetrouwde kinderen van de echtgenoot uiteindelijk gelijk erven. Ook is het mogelijk om niet alle stiefkinderen in de wettelijke verdeling te betrekken of de stiefkinderen voor een ander erfdeel als de eigen kinderen te benoemen omdat de stiefkinderen uiteindelijk ook weer van twee ouders erven.
• Als je een kind wilt onterven. Omdat een kind wel een beroep kan doen op zijn wettelijk minimum erfdeel, de legitieme portie, moet wel worden bepaald dat deze legitieme portie ook pas opeisbaar is bij het  tweede overlijden. De legitieme portie is de helft van wat je zou hebben gekregen als geen testament was gemaakt. Het onterfde kind heeft alleen recht op een bedrag en doet dus niet mee bij het verdelen van de bezittingen.
• De wettelijke opeisbaarheidsgronden van de vorderingen van de kinderen bij overlijden en faillissement kunnen worden uitgebreid. Bijvoorbeeld als de langstlevende echtgenoot hertrouwt zonder het maken van huwelijksvoorwaarden (om te voorkomen dat het door de kinderen te erven vermogen in een keer wordt gehalveerd), als de langstlevende echtgenoot een eigen bijdrage moet betalen in geval van opname in een bejaarden- of verzorgingshuis om te voorkomen dat je jouw eigen vermogen moet gaan opmaken.
• De wilsrechten in geval van hertrouwen kunnen worden beperkt of uitgesloten. Wilsrechten geven de eigen kinderen het recht om goederen te claimen bij de langstlevende ouder of de stiefouder.
• De benoeming van de langstlevende echtgenoot tot executeur, zodat die de regie in handen heeft van de afwikkeling van de nalatenschap.
• Het opnemen van een zogenaamde uitsluitingsclausule om te voorkomen dat in geval van scheiding alles wat je erfgenamen verkrijgen uit jouw nalatenschap moeten delen met een ex-partner. Bij echtscheiding blijft het geërfde vermogen dus buiten de verdeling.
• Indien je minderjarige kinderen hebt, is het verstandig een voogdijregeling te treffen voor het geval jullie beiden komen te overlijden. De voogd wordt dan zonder tussenkomst van de rechter benoemd.
• Het instellen van een bewind om te voorkomen dat indien jullie beiden komen te overlijden de kinderen al vanaf achttien jaar over hun erfdeel kunnen beschikken. De bewindvoerder heeft het financiële beheer over het erfdeel tot een bepaalde leeftijd van de kinderen. Met het instellen van het bewind kan worden voorkomen dat de kinderen hun erfdeel op een verkeerde manier besteden.

Testament beoordelen

Als je al een testament hebt, is het goed om het testament regelmatig tegen het licht te houden. Wetten en regels, maar ook jouw persoonlijke situatie en wensen veranderen. Het testament kan dan anders uitwerken dan je had bedoeld. Het is daarom raadzaam je testament regelmatig door team NG te laten beoordelen. Vanzelfsprekend kun je ook direct contact met team NG opnemen voor advies over je testament.