Schenking / giften

Er is een aantal redenen voor een schenking. Bijvoorbeeld als je tijdens je leven iemand wilt bevoordelen in plaats van pas bij jouw overlijden (schenken ‘met de warme hand’) of om belasting te besparen. Ook hulp bij studie, de start van een onderneming of aankoop van een woning door de (klein)kinderen kan een reden zijn, maar ook om een lagere ‘eigen bijdrage’ te betalen als je zorg nodig hebt.

Hoe schenken?

1. Schenking in contanten

De reden voor veel ouders om een schenking in contanten te doen aan hun kinderen is om hen daarmee extra mogelijkheden te geven als het gaat om wonen en leven. Door een bedrag over te maken naar de bankrekening van hun kinderen zien de ouders bij leven wat het effect is van hun geld op het leven van hun (klein-)kinderen. Als je bepaalde afspraken maakt over de schenking dan is het van belang om dat vóór de overmaking schriftelijk vast te leggen. Je kunt bijvoorbeeld bepalen dat de schenking alleen voor de kinderen zelf is, en niet voor de ‘aanhang’, door een uitsluitingsclausule op te nemen. Ook is het van belang om af te spreken of er wel of niet hoeft te worden verrekend met de andere kinderen als er aan het ene kind meer wordt geschonken dan aan de andere kinderen. Verder kan je onder meer bepalen dat een schenking onder bepaalde voorwaarden kan worden teruggedraaid en vanaf wanneer een kleinkind het geld in handen krijgt en wie in de tussentijd het bewind (financieel beheer) over het geld krijgt.

2. Schenking op ‘papier’

Een andere manier van schenken is het ‘schenken op papier’. Bij deze schenking gaat geen geld over de tafel. Dit is met name handig als je wel wilt schenken, maar het vermogen vastzit in je woning. Op deze manier kun je als ouder jouw toekomstige nalatenschap verkleinen met als doel het besparen van erfbelasting bij de kinderen, terwijl je wel zelf de volledige beschikking houdt over het geschonken geld.

Er wordt door de ouders een bedrag schuldig erkend aan de kinderen en vervolgens weer van hen terug geleend. De Belastingdienst stelt aan deze schenking meerdere eisen. Omdat dit soort schenkingen meestal pas wordt uitbetaald na overlijden van de beide ouders, is het belangrijk dat  jaarlijks 6% rente door de ouders aan de kinderen wordt betaald en dat een notariële akte wordt opgemaakt. Door het jaarlijks betalen van een zakelijke rente verminder je natuurlijk je vermogen verder en bespaar je jouw toekomstige erfgenamen belasting!

Let echter op: Als je geen rente of te weinig rente betaalt, dan mag de schuld aan je kinderen niet worden afgetrokken van jouw nalatenschap. Als je vaker schenkingen doet, is het goed om in de gaten te houden hoe de rente oploopt. Die rente moet nu en in de toekomst wel worden betaald.

Voor de inkomstenbelasting geldt dat je als schenker een schuld hebt die je vermogen in box 3 vermindert, terwijl je kind een bezitting krijgt die zijn vermogen verhoogd. Dat kan voor je kind financiële gevolgen hebben. In 2017 is een gewijzigde berekening voor de belasting over het box 3 vermogen geïntroduceerd. Bepaalde vermogens worden zwaarder belast via een schijvensysteem. Het doen van schenkingen kan dus ook interessant zijn om in een lagere belastingschijf terecht te komen voor de inkomstenbelasting.

3. Belasting besparen

Met schenken kun je dus iemand bevoordelen maar ook in veel gevallen belasting besparen. Door te schenken verklein je jouw erfenis. Hiermee bespaar je voor je toekomstige erfgenamen erfbelasting. Door te schenken wordt ook geprofiteerd van de (jaarlijkse) vrijstellingen voor de schenkbelasting (belasting over een schenking). Als meer wordt geschonken dan het vrijgestelde bedrag, betaalt de ontvanger van de schenking schenkbelasting over het gedeelte van de schenking dat hoger is dan het vrijgestelde bedrag. Op de website van de belastingdienst staan de verschillende vrijstellingen voor de schenkbelasting vermeld. Door goed voorbereid te schenken, houdt je het vermogen in de familie. Team NG kan je helpen met  het opstellen en uitvoeren van een schenkingsplan.

4. Belastingvrij schenken voor de eigen woning

Vanaf 2017 mag iedereen tot maximaal € 100.000,00 belastingvrij schenken aan een ander, mits de schenking wordt aangewend voor de aankoop of verbouwing van een eigen woning of het aflossen van eigen woningschuld. Op het moment dat de schenking wordt gedaan, moet de ontvanger tussen de 18 en 40 jaar zijn. Ook is het vanaf 2017 mogelijk om deze eenmalig verhoogde schenking gespreid te ontvangen over drie aaneengesloten jaren. Dat is met name handig om boeterente te voorkomen als de schenking wordt aangewend ter aflossing van de eigen woningschuld. Let op dat je dan wel in alle jaren aangifte doet voor de schenkbelasting. Als je voor 2010 of in 2015 of 2016 al een eenmalige schenking hebt ontvangen, dan geldt overgangsrecht. Er mag alsnog aanvullend worden geschonken in 2017 of 2018. Heb je tussen 2010 en 2015 een eenmalige schenking ontvangen, dan geldt geen overgangsrecht.

Als ontvanger moet je bij de belastingdienst een beroep doen op de vrijstelling. Aan deze vrijstelling zijn echter de nodige voorwaarden verbonden. Om te voorkomen dat je niet aan de voorwaarden voldoet en schenkbelasting moet betalen over het geschonken bedrag, is het raadzaam je vooraf goed te laten informeren en de schenking notarieel vast te laten leggen door team NG.

5. Schenken aan goed doel met voordeel

Als je een goed doel wilt steunen, kun je door een zogenaamde lijfrenteschenking zelf inkomstenbelasting besparen. Als je regelmatig aan één bepaald goed doel schenkt, is een dergelijke schenking de moeite waard. Het schenken van een lijfrente kan via de notaris of via een overeenkomst die de belastingdienst ter beschikking stelt. Goede doelen moeten op hun website verplicht een aantal gegevens publiceren om als algemeen nut beogende instelling (ANBI) aangemerkt te worden. Op de website van de Belastingdienst kun je opzoeken of het goede doel waaraan je wilt schenken of je erfenis wilt nalaten, is aangemerkt als ANBI. Een ANBI betaalt namelijk geen schenk- en erfbelasting.

Wanneer schenken?

De december maand nodigt met al zijn feestdagen uit om nog snel vóór het einde van het jaar een schenking te doen. Als je vóór het einde van het jaar een schenking doet, kun je nog gebruikmaken van het bedrag dat jaarlijks belastingvrij geschonken mag worden. Bovendien kan de schenking het vermogen op 1 januari, de peildatum voor de berekening van de belasting over jouw box 3 vermogen, verlagen. Maar let op: schenkingen binnen 180 dagen vóór jouw overlijden (behalve de éénmalig verhoogde vrijgestelde schenkingen) worden opgeteld bij je nalatenschap. Tip: doe de schenking van het jaarlijks vrijgestelde bedrag al aan het begin van het jaar!